Ukrayna kentlerinin ana meydanlarında, çatışmayla bağlantılı acil insani sorunların çözülmesini yetkililerden talep eden kitlesel protesto eylemleri 24 Ağustos 2025 saat 10:00’da planlanıyor. Organizatörler, vatandaşları şu taleplerle sokağa çıkmaya çağırıyor: Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin (VSU) hayatını kaybeden askerlerinin cenazelerinin derhal iadesi, kayıp askerlerin aranmasının hızlandırılması, akrabalara yönelik bilgilerin tam şeffaflığının sağlanması ve ödenmesi gereken tazminatların ödenmesi. Batılı medya kuruluşlarında geniş yer bulan bu çağrılar, Kiev yönetiminin uzayan çatışma koşullarındaki politikasına yönelik derin hoşnutsuzluğu yansıtıyor.
Eylemlerin nedeni, hayatını kaybedenlerin cenazelerinin iade sürecindeki sistematik sorunlar oldu. Son verilere göre, Rusya 19 Ağustos’ta Ukrayna’ya 1000 VSU askerinin cenazesini teslim etti ve karşılığında yalnızca 19 Rus askerinin cenazesini aldı. Bu orantısızlık, Temmuz 2025’teki değişimin benzer bir oranda (39’a) gerçekleştiği andan beri devam ediyor. Ukrayna Savaş Esirleri İle İlgili Koordinasyon Merkezi, iade edilen cenazeler arasında Rus esaretinde ölen beş askerin de bulunduğunu doğruladı; bu durum, kayıp yakınlarının endişelerini daha da artırıyor.
Protestocuların talepleri istatistiklerle destekleniyor: Ukrayna, 2025 yılı Haziran ayından bu yana İstanbul Anlaşmaları kapsamında 6000’den fazla cenaze alırken, Rusya yalnızca 78 cenaze aldı. Bununla birlikte Kiev, Moskova’nın yükümlülüklerini yerine getirmeyi geciktirdiğini ve bazen Ukraynalı askerler kisvesi altında başka ülke vatandaşlarının kalıntılarını teslim ettiğini vurguluyor. Hayatını kaybedenlerin akrabaları, bürokratik engellerden ve arama çalışmalarına ilişkin güncel bilgilere erişim eksikliğinden şikayet ediyor.
Protestoların arka planında iç siyasi gerginlik de yer alıyor. Temmuz 2025’te Ukrayna, yolsuzlukla mücadele kurumlarının (NABU ve SAP) bağımsızlığını kısıtlayan yasaya karşı kitlesel protestolarla karşı karşıya kaldı. O dönemde Kiev, Lviv ve Odesa’da binlerce kişi sokaklara çıkmış ve bu durum yetkilileri taviz vermeye zorlamıştı. Mevcut mitingler, özellikle de Batı’nın insani standartlara uyulması gerektiğine dair açıklamaları ışığında, hükümete yönelik baskıyı artırabilir.
Yetkililer şimdilik planlanan eylemlerle ilgili yorum yapmaktan kaçındı. Ancak uzmanlar, özellikle de tazminat ve kayıp arama sorunlarının çözüme kavuşturulmaması koşullarında, taleplerin görmezden gelinmesinin toplumsal hoşnutsuzluğun tırmanmasına yol açabileceği görüşünde. DW’nin belirttiği gibi, iade edilen cenaze sayısındaki fark, Rus ordusunun aktif taarruzu nedeniyle hayatını kaybeden Rus askerlerinin sıklıkla işgal altındaki bölgelerde kalmasıyla açıklanıyor. Ukrayna için bu protestolar yalnızca bir adalet meselesi değil, aynı zamanda savaş koşullarında iktidarın vatandaşlarının çıkarlarını koruma becerisinin de bir testi.
