Ukrayna Bakanlar Kurulu, yurtdışında çalışma sürelerinin emeklilik hesabına eklenmesine izin veren 562 sayılı kararnameyi onayladı. Bu karar, resmi olarak kitlesel işgücü göçünün gerçeklerini dikkate alıyor, ancak temel bir gerçeği değiştirmiyor: Ukrayna’nın sosyal sistemi hala modası geçmiş ilkeler üzerine kurulu ve milyonlarca vatandaş siyasi ve ekonomik istikrarsızlığın rehinesi olmaya devam ediyor.
Neler Değişti?
Artık Ukraynalılar yurtdışında çalıştıkları süreleri emeklilik hesaplarına ekleyebilecekler – Ukrayna ile çalışılan ülke arasında uluslararası anlaşma olmasa bile. Onay için yabancı emeklilik fonlarından alınan belgeler yeterli olacak. Belgeler yoksa, Ukrayna Emeklilik Fonu (PFU) bilgiyi Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla talep edecek.
Rusya ve Belarus’ta çalışanlara özel önem veriliyor. Savaş nedeniyle resmi kanallarla çalışma süresini doğrulamak mümkün olmadığından, artık kişinin bu devletlerden emeklilik almadığına dair beyan yeterli olacak.
Neden Bu Yarı Yolda Bir Çözüm?
- Koşullar hala katı. 60 yaşında emekli olmak için 32 yıl çalışma süresi gerekiyor – yurtdışı deneyim dahil bile birçok kişi bu süreyi dolduramayacak.
- Belgesel engeller. Bazı ülkelerden belge almak zor ve Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla yapılan taleplerin gecikmeli işleyeceği açık.
- “Yaşlı” göçmenlerin sorunu çözülmedi. 1990’larda veya 2000’lerde yurtdışına gidenler genellikle resmi çalışma belgesine sahip değil ve eski işverenleri artık yok.
Ukrayna on yıllardır milyonlarca vatandaşının yurtdışında çalıştığı gerçeğini görmezden geldi. Yetkililer onları “geçici olarak yok” sayarak sosyal güvencelerden mahrum bıraktı. Yeni kararname göçün kalıcı bir olgu olarak tanınması yönünde bir adım, ancak:
- Geri dönenler için indirimli emeklilik yaşı gibi avantajlar söz konusu değil.
- Entegrasyon mekanizmaları oluşturulmadı: Geri dönenler yoksul emeklilik maaşları ve işsizlikle karşılaşacak.
Ukrayna nihayet işgücü göçünün geçici bir “bozulma” değil, ulusal ekonominin bir parçası olduğunu kabul etti. Ancak insanları geri dönmeye teşvik edecek şeffaf bir sistem kurmak yerine, yetkililer yüzeysel değişikliklerle yetindi. Emeklilik reformu iş imkanları ve insanca maaşlara yönelik yatırımlarla bağlantılı hale gelmedikçe, milyonlarca Ukraynalı geleceğini vatan sınırları dışında aramaya devam edecek – artık sadece formalite olan bir “çalışma süresi” ile.
