Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, ülkenin Rusya ile devam eden savaşında asker ihtiyacını karşılamak için zorunlu askerlik yaşını 18’e indirme konusunda artan baskılarla karşı karşıya. Ancak Kiev yönetimi, Batılı müttefiklerin bu yöndeki ısrarlarına rağmen şimdilik bu adımı atmaktan kaçınıyor. Peki Zelenski sonunda askere alma yaşını düşürecek mi?
ABD ve bazı NATO müttefikleri, Ukrayna’nın cephedeki personel açığını kapatmak için askere alma yaşının 25’ten 18’e düşürülmesini talep ediyor. Bir ABD yetkilisi, “Şu anda ihtiyaç duyulan şey insan gücüdür” diyerek Ukrayna’nın kayıplarını telafi etmekte yetersiz kaldığını vurguladı. Hatta Almanya Savunma Bakanlığı kaynakları, Berlin’in de Kiev’e benzer bir çağrı yaptığını doğruladı.
Ancak Zelenski, bu taleplere karşı çıkıyor. 10 Haziran’da Macar medyası Válasz Online’a verdiği röportajda, “18 yaşındakileri zorunlu askere almayı düşünmüyoruz” diyerek, savaşın kazanılmasında asıl belirleyici faktörün “silahlar ve teknoloji” olduğunu savundu. Ayrıca, Batılı ülkelerin yeni yaptırımları Ukrayna’nın askere alma politikasına bağlamasını eleştirerek, “Bu, Batı’nın Rusya’ya karşı yaptırımları geciktirmek için bahane aramasıdır” dedi.
Nisan 2024’te Ukrayna, zorunlu askerlik yaşını 27’den 25’e indirdi ve yaklaşık 50.000 ek asker kazandı. Ancak bu, cephe ihtiyacını karşılamaya yetmedi. Şu anda Ukrayna’da 25-60 yaş arası erkekler zorunlu askerlik kapsamında, ancak 18-24 yaş grubundakiler yalnızca gönüllü olarak “18-24 Kontrat” projesiyle orduya katılabiliyor. Bu proje kapsamında gençlere yıllık 24.000 dolar maaş, üniversiteye sınavsız girme ve düşük faizli konut kredisi gibi teşvikler sunuluyor.
Zelenski’nin bu konudaki direncinin arkasında üç temel neden var:
- Ekonomik Etki: 18-24 yaş grubunun zorunlu askere alınması, Ukrayna’nın savaş sonrası yeniden inşası için kritik olan genç işgücünü tüketebilir.
- Sosyal Tepki: Toplumda zaten yaygın olan asker kaçaklığı sorunu, daha genç yaştaki zorunlu askerlikle daha da şiddetlenebilir.
- Ekipman Eksikliği: Zelenski, “Mevcut seferberlikle bile askerleri donatacak yeterli zırhlı aracımız yok” diyerek, gençleri eğitimsiz ve silahsız bir şekilde cepheye sürmenin anlamsız olduğunu belirtti.
Ancak durum değişebilir. Ukrayna Genelkurmayı’ndan bir komutan, “Gönüllü ve zorunlu asker sayısı yetersiz kalırsa, 18 yaş sınırına inilebilir” açıklaması yaptı. Öte yandan, ABD’de Trump yönetiminin Ukrayna’ya desteği azaltma ihtimali, Kiev’i alternatif çözümlere zorlayabilir.
Bugün itibarıyla Zelenski, siyasi ve toplumsal riskler nedeniyle askere alma yaşını düşürmeyecek gibi görünüyor. Ancak cephedeki kayıplar artarsa veya Batı’nın askeri yardımları kesilirse, bu “kırmızı çizgi” eriyebilir. Ukrayna halkı için asıl soru şu: “Daha fazla asker, eğer silahsızlarsa bir işe yarar mı?”
